Πέμπτη 24 Ιουλίου 2014

Αφουγκραζόμενοι τη ντροπή - Brené Brown



Θα σας πω λίγα πράγματα για την ομιλία μου στο TEDxHouston. Ξύπνησα το πρωί μετά την ομιλία και αισθανόμουν τόσο ευάλωτη όσο ποτέ άλλοτε στη ζωή μου. Βασικά δεν βγήκα από το σπίτι μου για περίπου τρεις μέρες.

Την πρώτη φορά που βγήκα έξω, ήταν για να συναντήσω μια φίλη για φαγητό. Όταν μπήκα στο εστιατόριο, εκείνη βρισκόταν ήδη στο τραπέζι. Κάθισα, και μου είπε «Θεέ μου, φαίνεσαι χάλια». και εγώ της απήντησα, «Σ' ευχαριστώ. Νιώθω πραγματικά --σαν να μην λειτουργώ.»Με ρώτησε «Τι συμβαίνει;» κι εγώ της είπα «Μόλις είπα σε 500 ανθρώπους ότι έγινα ερευνήτρια για να αποφύγω να νιώθω ευάλωτη. Και πως όταν το να νιώθεις ευάλωτος προέκυψε από τα δεδομένα της έρευνας, σαν κάτι απολύτως απαραίτητο για κάθε ζωντανό ανθρώπινο οργανισμό, είπα σ' αυτούς τους 500 ανθρώπους ότι κατέρρευσα. Είχα μια διαφάνεια που έγραφε Κατάρρευση. Σε ποιο σημείο πίστεψα ότι αυτό ήταν καλή ιδέα;»

Εκείνη μου είπε «Είδα την ομιλία σου σε ζωντανή μετάδοση .Δεν ήσουν στ' αλήθεια εσύ. Ήταν λίγο διαφορετικό από αυτό που κάνεις συνήθως. Άλλα ήταν καταπληκτικό."Κι εγώ της είπα «Δεν είναι δυνατόν. Θα το βάλουν αυτό το πράγμα στο YouTube. Και μετά θα μιλάμε για 600, 700 ανθρώπους...»Και μου απήντησε, «Πιστεύω ότι είναι λίγο αργά πια.»

«Να σε ρωτήσω κάτι» της είπα.«Ναι» μου είπε εκείνη. Τη ρώτησα «Θυμάσαι όταν ήμασταν στο κολλέγιο, και κάναμε πράγματα τρελά και κάπως χαζά;» Μου είπε «Ναι.»Θυμάσαι όταν αφήναμε ένα πολύ κακό μήνυμα στον τηλεφωνητή κάποιου πρώην μας; Και μετά έπρεπε να μπούμε στο δωμάτιό του και να διαγράψουμε την κασέτα;»(Γέλια)Και μου απάντησε «Εε ... όχι.»Οπότε, το μόνο πράγμα που μπορούσα να σκεφτώ εκείνη τη στιγμή ήταν, «Ναι, ούτε κι εγώ. ότι... ούτε κι εγώ.»

Σκέφτομαι από μέσα μου, «Μπρενέ, τι κάνεις; Τι κάνεις; Γιατί το ανέφερες αυτό; Τα 'χεις χάσει τελείως; Οι αδερφές σου θα ήταν πολύ καλές σ' αυτό.»Οπότε την ξανακοίταξα και μου είπε, «Αλήθεια σκοπεύεις να προσπαθήσεις να μπεις και να κλέψεις το βίντεο πριν το ανεβάσουν στο YouTube;» Και της απήντησα, «Ε, απλώς το σκέφτομαι λιγουλάκι.» Μου είπε «Είσαι το χειρότερο πρότυπο ευπάθειας του κόσμου". Μετά την κοίταξα και της είπα κάτι που εκείνη τη στιγμή ακούστηκε λίγο δραματικό, αλλά κατέληξε να είναι περισσότερο προφητικό. Της είπα «Αν οι 500 γίνουν 1.000ή 2.000η ζωή μου πάει, τελείωσε.» Δεν είχα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για 4 εκατομμύρια.


Η ζωή μου όντως τελείωσε όταν έγινε αυτό. Και ίσως το δυσκολότερο κομμάτι σ' αυτό είναι ότι έμαθα κάτι σκληρό για τον εαυτό μου, κι αυτό ήταν ότι, παρά το γεγονός ότι ήμουν συγχυσμένη που δεν κατάφερα να περάσω τη δουλειά μου στον κόσμο υπήρχε ένα κομμάτι μου που προσπαθούσε σκληρά να καταφέρει να μείνει μικρό, να μείνει στην αφάνεια. Θέλω, όμως, να μιλήσω γι' αυτά που έμαθα.

Υπάρχουν δύο πράγματα που έμαθα τον προηγούμενο χρόνο. Το πρώτο είναι, ότι το να νιώθεις ευάλωτος δεν είναι αδυναμία. Κι αυτός ο μύθος είναι βαθύτατα επικίνδυνος. Θα ήθελα ειλικρινά να σας ρωτήσω--και σας προειδοποιώ, έχω εκπαιδευτεί ως ψυχοθεραπεύτρια, οπότε μπορεί να σας κάνω να νιώσετε στενάχωρα --οπότε αν μπορούσατε απλά να σηκώσετε το χέρι θα ήταν υπέροχο--πόσοι από εσάς, ειλικρινά, όταν σκέφτεστε να κάνετε κάτι ευάλωτο ή να πείτε κάτι που σας κάνει να νιώθετε ευάλωτοι, σκέφτεστε, «Θεέ μου, η ευπάθεια είναι αδυναμία. Είναι αυτό αδυναμία;» Πόσοι από εσάς πιστεύετε ότι η ευπάθεια και η αδυναμία είναι συνώνυμα; Η πλειονότητα των ανθρώπων.

Τώρα, να σας ρωτήσω κάτι: Την προηγούμενη βδομάδα στο TED πόσοι από εσάς, όταν είδατε την ευπάθεια εδώ πάνω, θεωρήσατε ότι ήταν ατόφιο θάρρος; Το να είσαι ευάλωτος δεν είναι αδυναμία. Ορίζω την ευπάθεια ως συναισθηματικό ρίσκο, ως έκθεση, αβεβαιότητα. Τροφοδοτεί την καθημερινότητά μας. Έφτασα σ' αυτό το συμπέρασμα --φέτος είναι η 12η χρονιά που κάνω αυτή την έρευνα--ότι η ευπάθεια είναι η πιο ακριβής μέτρηση του θάρρους --το να νιώθεις ευάλωτος, το να αφήνεις τον εαυτό σου να εκτεθεί, το να είσαι ειλικρινής.

Ένα από τα περίεργα πράγματα που συνέβησαν είναι ότι, μετά την έκρηξη στο TED δέχθηκα πολλές προσφορές για να μιλήσω σ' όλη τη χώρα --απ' όλους, από σχολεία και συναντήσεις γονέων και κηδεμόνων μέχρι από εταιρίες της λίστας του περιοδικού Fortune 500.Πολλές από τις κλήσεις ήταν κάπως έτσι, «Γεια σας, Δρ. Μπράουν. Μας άρεσε πάρα πολύ η ομιλία σας στο TED. Θα θέλαμε να έρθετε και να δώσετε μια ομιλία εδώ. Θα το εκτιμούσαμε αν δεν αναφέρατε την λέξη ευπάθεια ή ντροπή.»Για ποιό θέμα θα θέλατε να μιλήσω; Υπάρχουν κυρίως τρεις απαντήσεις. Είναι κυρίως, για να' μαι ειλικρινής, από τον επιχειρηματικό τομέα: καινοτομία, δημιουργικότητα και  αλλαγή. Οπότε ας προχωρήσουμε λίγο, και ας πούμε, ότι η ευπάθεια είναι το λίκνο της καινοτομίας, της δημιουργικότητας και της αλλαγής.(Χειροκρότημα)Δημιουργία είναι το να φτιάχνεις κάτι που δεν υπήρχε πριν. Δεν υπάρχει κάτι πιο ευάλωτο από αυτό.Η προσαρμοστικότητα στην αλλαγή έχει να κάνει με την ευπάθεια.

Το δεύτερο πράγμα, για να καταλάβουμε επιτέλους σε βάθος τη σχέση ευπάθειας και θάρρους, το δεύτερο πράγμα που έμαθα, λοιπόν, είναι: Πρέπει να μιλάμε για τη ντροπή. Θα είμαι πραγματικά ειλικρινής μαζί σας. Όταν έγινα «ερευνήτρια του ευάλωτου» εστίασα εκεί λόγω του TEDTalk--και δεν αστειεύομαι.

Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Πριν τρεις μήνες, ήμουν σε ένα μαγαζί με αθλητικά είδη, κι αγόραζα προστατευτικά γυαλιά και επιγονατίδες κι όλα εκείνα τα είδη που αγοράζουν οι γονείς σε μαγαζιά με αθλητικά. Από απόσταση 30 μέτρων μακριά, ακούω: «Ευπάθεια TED! Ευπάθεια TED!» Είμαι 5η γενιά Τεξανή. Το οικογενειακό μας μότο είναι «Έτοιμος για όλα.»Δεν είμαι εκ φύσεως ερευνήτρια ευπάθειας. Οπότε, απλά συνεχίζω να περπατάω, και είναι ακριβώς από πίσω μου. Μετά ακούω, «Ευπάθεια TED!»Γυρίζω και λέω: «Γεια.»Είναι ακριβώς μπροστά μου και λέει «Είσαι η ερευνήτρια της ντροπής που κατέρρευσε.» Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς τραβάνε τα παιδιά τους πιο κοντά τους.«Μην κοιτάς.»Κι ήμουν τόσο κουρασμένη σ' εκείνο το σημείο της ζωής μου, που την κοιτάω και της λέω, «Ήταν μια βρωμώ-πνευματική αφύπνιση.»


Κοιτάει πίσω και μου κάνει, «Το ξέρω.»Μου λέει, «Είδαμε την ομιλία σου στην λέσχη βιβλίου μου. Μετά διαβάσαμε το βιβλίο σου, και μετονομαστήκαμε σε 'Τα Καταρρακωμένα Μωρά'."Μου λέει, «Το σύνθημά μας είναι: 'Καταρρέουμε και νιώθουμε υπέροχα'. Μπορείτε να φανταστείτε πώς νιώθω στα συμβούλιο των καθηγητών στο Πανεπιστήμιο.

Έτσι όταν έγινα η Ευπάθεια TED, σαν ήρωας δράσης --σαν την Ninja Barbie, μόνο που εγώ είμαι η Ευπάθεια TED --σκέφτηκα ότι θα αφήσω πίσω μου τη ντροπή, γιατί ξόδεψα έξι χρόνια μελετώντας την πριν αρχίσω να γράφω και να μιλάω για την ευπάθεια. Και σκέφτηκα, σ' ευχαριστώ Θεέ μου, γιατί η ντροπή είναι ένα απαίσιο θέμα, κανείς δεν θέλει να το συζητάει. Είναι ο καλύτερος τρόπος για να κόβεις τις συζητήσεις στο αεροπλάνο.«Με τι ασχολείσαι;» «Μελετώ την ντροπή.» «Α.»(Γέλια)Σε βλέπω.(Γέλια)

Αλλά καθώς επιβίωνα τον τελευταίο χρόνο, είχα στο μυαλό μου τον κανόνα ενός καρδινάλιου --όχι έναν επιστημονικό κανόνα, αλλά μια ηθική εντολή από την παιδική μου ηλικία --πρέπει να χορέψεις μ' αυτόν που σε έφερε στον χορό. Δεν έμαθα για την ευπάθεια το κουράγιο την δημιουργικότητα και την καινοτομία μελετώντας την ευπάθεια. Όλα αυτά τα έμαθα, μελετώντας την ντροπή. Θέλω, λοιπόν, να σας ξεναγήσω στην ντροπή. Οι γιουνγκιανοί αναλυτές αποκαλούν ντροπή τον βάλτο της ψυχής. Εμείς θα μπούμε εκεί μέσα. Ο σκοπός δεν είναι να μπούμε για να χτίσουμε ένα σπίτι και να μείνουμε εκεί. Είναι να βάλουμε τις γαλότσες μας, να περπατήσουμε και να βρούμε τον δρόμο μας. Και να γιατί.

Μας έχουν παροτρύνει πολύ και επιτακτικά να καταφέρουμε να συζητήσουμε σ' αυτή τη χώρα, αλλά νομίζω και παγκόσμια, για το θέμα του ρατσισμού, σωστά; Ναι; Τα έχουμε ακούσει αυτά. Ναι; Δεν μπορούμε, όμως, να μιλήσουμε χωρίς ντροπή. Γιατί δεν μπορείς να συζητήσεις για τη φυλετική καταγωγή και τον ρατσισμό χωρίς να μιλήσεις για προνόμια. Και όταν οι άνθρωποι ξεκινούν να μιλούν για προνόμια, παραλύουν από την ντροπή τους. Μας έχουν πει μια λαμπρή και απλή λύση για να μην σκοτώνουμε τους ασθενείς στα χειρουργεία. κι αυτή είναι να έχουμε μια λίστα με τα βήματα που πρέπει να κάνουμε. Δεν μπορείς να ξεπεράσεις αυτό το πρόβλημα χωρίς να αντιμετωπίσεις την ντροπή, γιατί όταν μαθαίνουν στους χειρουργούς πώς να κάνουν ράμματα, τους μαθαίνουν ακόμη πώς να ράβουν τον αυτοσεβασμό τους για να είναι παντοδύναμοι. Οι παντοδύναμοι δεν χρειάζονται λίστες.

Έπρεπε να γράψω το όνομα αυτού του συναδέλφου στο TED για να μην κάνω λάθος. Μίσκιν  Ινγκαγουόλι. Ελπίζω να το' πα σωστά. Είδα αυτόν τον συνάδελφο στο TED την πρώτη μου μέρα εδώ. Ανέβηκε εδώ πάνω και εξήγησε τι τον έκανε να δημιουργήσει μια τεχνολογία για να βοηθήσει την εξέταση για την αναιμία επειδή πολλοί άνθρωποι πέθαιναν χωρίς λόγο. Είπε «Είδα ότι χρειαζόταν. Ξέρετε τι έκανα; Το έφτιαξα». Και όλοι ξέσπασαν σε χειροκροτήματα και φωνάζανε «ΝΑΙ!» και αυτός είπε, «Δεν δούλεψε. Μετά το έκανα άλλες 32 φορές, και τελικά δούλεψε».

Ξέρετε ποιο είναι το μεγάλο μυστικό του TED; Δεν μπορώ να περιμένω άλλο για να το πω. Μάλλον θα το πω τώρα! Είναι σαν συνέδριο αποτυχίας. Ναι, στ' αλήθεια, έτσι είναι.(Χειροκρότημα)Ξέρετε γιατί αυτό το μέρος είναι εκπληκτικό; Επειδή πολύ λίγοι άνθρωποι εδώ μέσα φοβούνται να αποτύχουν. Κανείς από αυτούς που ανέβηκαν στην σκηνή μέχρι τώρα, δεν έχει βιώσει αποτυχία. Εγώ έχω αποτύχει τρομερά, πολλές φορές. Δεν νομίζω ότι ο κόσμος το καταλαβαίνει αυτό εξαιτίας της ντροπής.

Υπάρχει ένα υπέροχο ρητό που με έσωσε τον τελευταίο χρόνο, και ανήκει στον Θίοντορ Ρούσβελτ. Πολλοί αναφέρονται σ' αυτό ως «Ο άνθρωπος στην αρένα». Είναι το εξής: «Δεν είναι η κριτική που μετράει. δεν είναι ο άνθρωπος που κάθεται εκεί και δείχνει με το δάχτυλο πώς εκείνος που ενεργεί θα μπορούσε να κάνει τα πράγματα καλύτερα και πώς πέφτει και αστοχεί. Τα εύσημα πάνε σ' αυτόν που είναι μέσα στην αρένα που το πρόσωπό του είναι λερωμένο από την σκόνη, το αίμα και τον ιδρώτα. Αλλά όταν είναι μέσα στην αρένα, στην καλύτερη των περιπτώσεων θα νικήσει, στην χειρότερη θα χάσει, αλλά όταν πέφτει, όταν χάνει, το κάνει με τόση πολλή τόλμη».

Αυτό είναι το νόημα του συνεδρίου για μένα. Αυτό είναι η ζωή για μένα. Να τολμάς πολύ να είσαι στην αρένα. Όταν κατευθύνεσαι προς την αρένα, και βάζεις τα χέρια σου στην πόρτα, και σκέφτεσαι, «Θα το κάνω αυτό, θα το δοκιμάσω», η ντροπή είναι το εκείνο το διαβολάκι που λέει «Όχι. Δεν είσαι αρκετά καλός. Δεν τελείωσες ποτέ το μεταπτυχιακό σου. Η γυναίκα σου σε άφησε. Ξέρω ότι ο μπαμπάς σου δεν ήταν στ' αλήθεια στο εξωτερικό. Ήταν στη φυλακή. Ξέρω τα πράγματα που σου συνέβησαν καθώς μεγάλωνες. Ξέρω ότι δεν πιστεύεις ότι είσαι αρκετά όμορφος ή αρκετά έξυπνος ή αρκετά ταλαντούχος ή αρκετά δυνατός. Ξέρω ότι ο μπαμπάς σου ποτέ δεν σου έδωσε σημασία, ακόμα και όταν πήρες υψηλή θέση». Αυτό είναι η ντροπή.

Αν δεν μπορούμε να την κάνουμε να σιγήσει και να προχωρήσουμε και να πούμε «Θα το κάνω αυτό», ψαχνόμαστε και ο κριτής που νιώθουμε να μας δείχνει με το δάκτυλο και να γελάει,99 φορές στις εκατό ποιός είναι; Εμείς οι ίδιοι. Η ντροπή παίζει δύο βασικές κασέτες --είτε το «ποτέ δεν είσαι αρκετά καλός» και αν μπορείς να τα βγάλεις πέρα με αυτό, το «ποιος νομίζεις ότι είσαι;» Πρέπει να καταλάβουμε ότι άλλο πράγμα η ντροπή και άλλο η ενοχή. Η ντροπή επικεντρώνεται στο άτομο, η ενοχή στην συμπεριφορά. Ντροπή είναι το «Είμαι κακός». Ενοχή είναι το «Έκανα κάτι κακό». Πόσοι από εσάς, αν κάνατε κάτι που θα με πλήγωνε, θα ήσασταν πρόθυμοι να πείτε: «Συγγνώμη Έκανα ένα λάθος;» Πόσοι από εσάς θα ήσασταν πρόθυμοι να το πείτε ;Ενοχή: Συγγνώμη. Έκανα λάθος. Ντροπή: Συγγνώμη. Είμαι λάθος.

Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ ντροπή και ενοχής. Αυτό που είναι σημαντικό να ξέρετε είναι ότι η ντροπή είναι πάρα πολύ στενά συνυφασμένη, με την εξάρτηση, την κατάθλιψη, τη βία, την επιθετικότητα τον εκφοβισμό, την αυτοκτονία, τις διατροφικές διαταραχές. Και κάτι άλλο που πρέπει ακόμα περισσότερο να ξέρετε: Η ενοχή είναι αντίστροφα συνυφασμένη με αυτά τα πράγματα. Η δυνατότητα να αντιτείνουμε κάτι που έχουμε κάνει ή αποτύχαμε να κάνουμε έναντι του ποιοι θέλουμε να είμαστε έχει απίστευτη προσαρμοστικότητα. Είναι άβολο, αλλά προσαρμόζεται.

Κάτι άλλο που πρέπει να ξέρετε για την ντροπή: είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το φύλο. Αν καταποντιστώ εγώ από ντροπή αλλά πάθει το ίδιο και ο Κρις, θα νιώσουμε το ίδιο. Κάθε ένας εδώ μέσα ξέρει την αίσθηση της ντροπής. Είμαστε αρκετά σίγουροι ότι οι μόνοι άνθρωποι που δεν νιώθουν ντροπή είναι αυτοί που δεν έχουν την δυνατότητα να συνδεθούν ή να αισθανθούν. Το οποίο σημαίνει: ναι - ντρέπομαι λίγο, όχι - είμαι αντικοινωνικός. Οπότε θα ήμουν υπέρ του: ναι - ντρέπομαι λίγο. Η ντροπή προκαλεί τα ίδια συναισθήματα σε άνδρες και γυναίκες, αλλά συνδέεται με το φύλο.

Για τις γυναίκες, το καλύτερο παράδειγμα που μπορώ να σας δώσω είναι το διαφημιστικό Enjoli «Μπορώ να τα βγάλω πέρα με το πλύσιμο, να φτιάξω το μεσημεριανό, να σας φιλήσω όλους και να είμαι στην δουλειά στις 9 παρά πέντε. Μπορώ να φέρω στο σπίτι το κρέας, να το μαγειρέψω και να μην σε αφήσω ποτέ να ξεχάσεις ότι εσύ είσαι ο άντρας». Για τις γυναίκες, ντροπή είναι να τα κάνεις όλα, να τα κάνεις τέλεια και να μην τους αφήνεις ποτέ σε δουν να ιδρώνεις. Δεν ξέρω πόσα αρώματα πούλησε αυτό το διαφημιστικό, αλλά σας εγγυώμαι, ότι κίνησε πολύ την αγορά των αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων. Ντροπή για τις γυναίκες είναι αυτό το πλέγμα των άπιαστων, συγκεχυμένων και ανταγωνιζομένων προσδοκιών για το ποιες πρέπει να είμαστε. Ένας σωστός ζουρλομανδύας.

Για τους άντρες, ντροπή δεν είναι ένα μάτσο ανταγωνιζομένων και συγκεχυμένων προσδοκιών. Ντροπή είναι ένα πράγμα και μόνο: Μην σε θεωρήσουν τι; Αδύναμο. Τα πρώτα τέσσερα χρόνια των ερευνών μου δεν έπαιρνα συνεντεύξεις από άνδρες Μέχρι που κάποια στιγμή ένας άντρας με κοίταξε μια μέρα που υπέγραφα βιβλία, και μου είπε, «Μ' αρέσουν πάρα πολύ αυτά που λέτε για την ντροπή, αλλά είμαι περίεργος γιατί δεν αναφέρετε πουθενά τους άντρες.»Του είπα «Δεν μελετώ άντρες» και μου απήντησε «Πολύ βολικό αυτό». Τον ρώτησα «Γιατί;» και μου είπε «Επειδή εσείς λέτε να ανοιχθούμε, να πούμε την ιστορία μας, να νιώσουμε ευάλωτοι. Αλλά βλέπετε αυτά τα βιβλία που υπογράφετε για την γυναίκα μου και τις τρεις κόρες μου;» Λέω «Ναι»« Θα προτιμούσαν να πεθάνω πάνω στο άσπρο μου άλογο παρά να με δουν να πέφτω. Όταν βγαίνουμε έξω και γινόμαστε ευάλωτοι μας χτυπάνε αλύπητα. Μην μου πείτε ότι αυτό προέρχεται απ' τους άντρες, τους προπονητές και τους πατεράδες, γιατί οι γυναίκες της ζωής μου είναι πιο σκληρές μαζί μου από οποιονδήποτε άλλο».

Κι έτσι άρχισα να παίρνω συνεντεύξεις σε άντρες. και να τους ρωτάω ερωτήσεις. Αυτό που έμαθα είναι: Δείξε μου μια γυναίκα που μπορεί να μείνει με ένα άντρα νιώθοντας ευάλωτη και φοβισμένη, και θα σου δείξω μια γυναίκα που έχει κάνει απίστευτη δουλειά. Δείξε μου έναν άντρα που μπορεί να μείνει με μια γυναίκα που απλά μπάφιασε, που δεν μπορεί να τα κάνει πια όλα μόνη της και η πρώτη του αντίδραση δεν είναι «Άδειασα το πλυντήριο» αλλά στ' αλήθεια ακούει --γιατί αυτό είναι αυτό που χρειαζόμαστε όλοι--και θα σου δείξω έναν άντρα που έχει κάνει πολλή δουλειά.

Η ντροπή είναι μια επιδημία της κουλτούρας μας. Για να τη διώξουμε από πάνω μας, να βρούμε τον δρόμο μας ο ένας με τον άλλο, θα πρέπει να καταλάβουμε πώς μας επηρεάζει και πώς επηρεάζει τον τρόπο που παιδαγωγούμε, τον τρόπο που δουλεύουμε, τον τρόπο που βλέπουμε ο ένας τον άλλο. Πολύ σύντομα, να αναφέρουμε μια έρευνα από τον Μαχάλικ στο Κολέγιο της Βοστόνης. Ρώτησε τι πρέπει να κάνουν οι γυναίκες για να συμβαδίζουν με τις γυναικείες νόρμες; Οι δημοφιλέστερες απαντήσεις σε αυτή τη χώρα: να είναι όμορφες, λεπτές, σεμνές και να κάνουν ό, τι μπορούν για την εμφάνισή τους. Όταν ρώτησε για τους άντρες, τι πρέπει να κάνουν οι άντρες σε αυτή τη χώρα για να συμβαδίζουν με τις ανδρικές νόρμες, οι απαντήσεις ήταν: έλεγχος των συναισθημάτων, η δουλειά πάνω από όλα, κυνήγι του κοινωνικού status και βία.

Αν πρόκειται να ψάξουμε να βρούμε τον δρόμο για να γυρίσουμε ο ένας στον άλλον θα πρέπει να καταλάβουμε και να ξέρουμε την συναίσθηση, γιατί η ενσυναίσθηση είναι το αντίδοτο της ντροπής. Αν βάλεις την ντροπή σε ένα πιατάκι μικροβιολογικού εργαστηρίου, θα χρειαστεί τρία πράγματα για την καλλιέργειά της: μυστικότητα, σιωπή και κριτική. Αν βάλουμε στο πιατάκι την ντροπή και την εμβαπτίσουμε με ενσυναίσθηση, δεν θα επιβιώσει. Ποιες είναι οι δύο πιο δυνατές λέξεις όταν κάποιος βρίσκεται σε δεινή κατάσταση: και 'γω.

Έτσι θα σας αφήσω με αυτή τη σκέψη. Αν ψάξουμε τον δρόμο για να γυρίσουμε ο ένας στον άλλον η ευπάθεια θα είναι το μονοπάτι. Ξέρω ότι είναι σαγηνευτικό να στέκεσαι εκεί έξω στην αρένα, γιατί σκέφτομαι ότι το έκανα σε όλη μου την ζωή, και σκέφτομαι, Θα πάω εκεί και θα τα σπάσω όταν είμαι ατρόμητη και νιώθω ότι είμαι τέλεια. Αυτό είναι σαγηνευτικό. Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν συμβαίνει ποτέ. Ακόμη και αν ήσουν όσο πιο τέλειος θα μπορούσες να είσαι και αισθανόσουν όσο περισσότερο ατρόμητος θα μπορούσες να νιώσεις όταν θα μπεις εκεί μέσα, τη συνέχεια δεν θέλουμε να την δούμε. Θέλουμε να μπεις μέσα. Θέλουμε να είμαστε μαζί σου και απέναντί σου. Απλώς θέλουμε, για τους εαυτούς μας, και για τους ανθρώπους που νοιαζόμαστε και για τους ανθρώπους που δουλεύουμε μαζί, να δείχνουν πάρα πολύ θάρρος.

Σας ευχαριστώ πολύ όλους. Πραγματικά το εκτιμώ.

(Χειροκρότημα)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου